W ciągu ostatnich dwudziestu lat postępowanie w raku sutka uległo znaczącym zmianom i w dalszym ciągu jest modyfikowane. Wyboru terapii należy dokonać mając na uwadze uzyskanie jak najlepszych wyników przeżyć (wyleczeń), małego odsetka wznów miejscowych, kontroli przerzutów odległych, preferencji pacjentki, jakości życia oraz wyników estetycznych.

Prawie każda kobieta we wczesnych stadiach zaawansowania raka sutka kwalifikuje się do leczenia chirurgicznego. Nie ma dowodów, aby amputacja piersi lub bardziej radykalne formy leczenia chirurgicznego wpływały na przedłużenie życia i miały istotną przewagę nad miejscowym usunięciem guza, aczkolwiek dają mniej wznów miejscowych. W ostatnim czasie widoczne jest dążenie do bardziej oszczędzającego leczenia jako jedynej formy terapii lub w skojarzeniu z radioterapią. Nie ma niestety pełnej zgodności co do optymalnego sposobu leczenia miejscowego we wczesnym raku sutka. Co więcej, już w momencie rozpoznania mogą istnieć klinicznie „nieme” przerzuty odległe, wymagające poza miejscowym leczenia systemowego. Mimo iż prowadzone są intensywne badania nad wyodrębnieniem grupy kobiet zagrożonych wystąpieniem przerzutów odległych, to jak dotychczas badanie mikroskopowe węzłów chłonnych pachowych pozostaje najlepszą metodą oceny.

Czynniki wpływające na wybór leczenia miejscowego

Przy małej średnicy guza (4 cm lub mniej) istnieją następujące metody leczenia:

1. Miejscowe usunięcie guza wraz z następową radioterapią, która zmniejsza ryzyko wznowy miejscowej.
2. Wycięcie miejscowe może być postępowaniem wystarczającym w przypadku małych inwazyjnych raków sutka lub zmian przedinwazyjnych. W chwili obecnej prowa­dzone są badania kliniczne w Europie i USA dla ustalenia wartości tej metody.
3. Amputacja piersi wraz z radioterapią, jeśli w pobranych do badania węzłach chłonnych stwierdzono przerzuty nowotworowe.
4. Amputacja piersi wraz z doszczętnym usunięciem węzłów chłonnych pachowych, zazwyczaj bez konieczności napromieniania.

Dla chorych z guzem większym niż 4 cm średnicy, wysokim stopniem histologicznej złośliwości, rozwijającym się wieloośrodkowo lub leżącym zabrodawkowo leczeniem z wyboru pozostaje amputacja piersi (mastektomia).